Trombose

Definities

Symptomen

Preventie

Behandeling

Informatie over de vorming een bloedstolsel

Een trombose kan gevaarlijke gevolgen hebben. Want tot de zeldzame, maar levensbedreigende complicaties van een trombose behoort de longembolie. Daarom is het zo belangrijk een trombose zo snel mogelijk te herkennen en direct hulp van een arts in te roepen. Hier vindt u alle informatie over het onderwerp trombose: van symptomen en oorzaken tot behandelingsmethoden en preventieve maatregelen.

Wat is een trombose?

Onder trombose verstaat men een bloedstolsel, ook wel trombus genoemd, waardoor een bloedvat wordt vernauwd of volledig wordt afgesloten. Deze trombosen kunnen in principe voorkomen in alle bloedvaten en het hart en komen voor in slagaderen en aderen. De aderen in de benen worden echter het meest getroffen. Daar worden de twee meest voorkomende vormen onderscheiden: oppervlakkige veneuze trombose en diep veneuze trombose.

Oppervlakkige veneuze trombose (OVT)

Minder gevaarlijk is de oppervlakkige veneuze trombose, ook wel tromboflebitis genoemd. Dit is vaak het gevolg van spataderen, infecties of verwondingen. Bij oppervlakkige veneuze trombose vormt het bloedstolsel zich dicht onder het huidoppervlak in een van de oppervlakkige aderen. Daar veroorzaakt deze een plaatselijke ontsteking. Maar ook een oppervlakkige veneuze trombose kan leiden tot complicaties zoals de vorming van een diep veneuze trombose of zelfs een longembolie.

Diepe veneuze trombose en verstopping in diepe beenader door trombose

Een diepe veneuze trombose, ook wel flebotrombose, is een bloedstolsel in de diepe hoofdaderen van de benen, in het bekken of soms ook de armen. Deze ontstaan vaak door een afgenomen bloedstroom en een verhoogde stolling van het bloed.

Specifieke kenmerken en symptomen van een trombose

Pijn, huidveranderingen en ontwikkeling van warmte horen bij de algemene kenmerken van een trombose. Nauwkeuriger bekeken, hebben oppervlakkige en diepe veneuze trombosen echter verschillende symptomen:

Symptomen van oppervlakkige veneuze trombose (OVT)

Symptomen oppervlakkige veneuze trombose

Symptomen van een diep veneuze trombose (DVT)

Complicaties bij een trombose

Een trombose moet altijd behandeld worden om levensbedreigende of langdurige gevolgen te voorkomen. In meer dan 90% van de longemboliegevallen is een bloedprop (trombus) de oorzaak van de verstopping. Naast een longembolie behoren ook bloedvergiftiging en het post-trombotisch syndroom, waarbij door een blijvende beschadiging van de aderkleppen een chronische zwakte van de aderen (CVI) ontstaat, tot de mogelijke complicaties.

Wat is een longembolie?

Bij een longembolie wordt een longslagader volledig of gedeeltelijk afgesloten door een vastgelopen deeltje, in de meeste gevallen een bloedstolsel. De long kan daardoor slechter zuurstof opnemen, wat tot levensgevaarlijke situaties kan leiden. Overige complicaties zijn een longinfarct, een longvliesontsteking, hartritmestoornissen of hartfalen als gevolg van de verhoogde belasting van het rechtergedeelte van het hart. Daarom moet bij het vermoeden van een longembolie direct een ambulance worden gebeld.

Als een longembolie wordt veroorzaakt door een bloedprop, wordt dat ook wel een trombo-embolie genoemd. Zeer zelden komen septische embolieën, vetembolieën, luchtembolieën of tumorembolieën voor.

Specifieke kenmerken en symptomen van een longembolie

De volgende waarschuwingssignalen kunnen duiden op een longembolie:

Ademnood
Versnelde ademhaling
Hartkloppingen
Pijn in de borst
Hoesten
Overmatig zweten
Duizeligheid en circulatieproblemen

Oorzaken en risicofactoren van een trombose

Een te lage stroomsnelheid van het bloed, schade of veranderingen aan de vaatwanden en een te hoge neiging tot stollen van het bloed zijn de drie hoofdoorzaken voor het ontstaan van een trombose. Deze ontstaan door verschillende risicofactoren:

Erfelijke aanleg voor trombose

Het tromboserisico neemt toe naarmate we ouder worden

Roken

Na een operatie of trauma

Gebrek aan lichaamsbeweging

(bijvoorbeeld langeafstandsvluchten of bedlegerigheid)

Adipositas, varices of kanker

Vochtgebrek

Hormonale veranderingen

(bijvoorbeeld door de pil of zwangerschap)

Erfelijke aanleg voor trombose

Het tromboserisico neemt toe naarmate we ouder worden

Roken

Na een operatie of trauma

Gebrek aan lichaamsbeweging

(bijvoorbeeld langeafstandsvluchten of bedlegerigheid)

Adipositas, varices of kanker

Vochtgebrek

Hormonale veranderingen (bijvoorbeeld door de pil of zwangerschap)

Hoe kan trombose worden voorkomen?

Een aanleg voor trombose kan in principe niet ongedaan worden gemaakt. Maar u kunt wel de ongehinderde bloedstroom, de elasticiteit van de aderwanden en het vochtgehalte van het bloed positief beïnvloeden.

Maatregelen voor tromboseprofylaxe:

Preventief dragen van compressiekousen
Veel beweging (regelmatig aan duursporten doen, zoals zwemmen, wandelen enz.)
Voldoende drinken (vooral water en vruchten- of kruidenthee zonder suiker)
Gezonde voeding
Overgewicht vermijden
Nicotinegebruik verminderen
Alcoholgebruik verminderen
Lang zitten en staan vermijden
Wisseldouches

Behandeling van een trombose?

Bij een acute trombose krijgen patiënten als directe maatregel een antistollingsmedicijn via een injectie of per infuus. Als het bloedstolsel niet direct verwijderd hoeft te worden, wordt de behandeling van de trombose ambulant uitgevoerd door de patiënt. Daarvoor moeten de daarop volgende 3 tot 6 maanden stollingsremmende tabletten worden ingenomen om het ontstane bloedstolsel geleidelijk weer op te lossen. Het risico op bloeden van de patiënt is bij gebruik van antistollingsmedicijnen verhoogd.

Terwijl de behandeling met medicijnen de afbouw van de stolsels bevordert, dragen de compressietherapie en eventuele bewegingstherapie bij aan het oplossen van de veneuze terugstroom.

Zo ondersteunen compressiekousen de trombosebehandeling

Compressietherapie is een belangrijke bouwsteen bij de behandeling van trombose. Ze kan bijdragen aan een snelle vermindering van de klachten, want ze helpt de veneuze bloedstuwing op te lossen en kan op die manier zwellingen, een zwaar gevoel en pijn in de benen verminderen. Door druk van buitenaf bevordert de compressietherapie de afvoer van het bloed in de richting van het hart.

Zo daalt ook de bloeddruk in het vaatstelsel. Bovendien bevordert de compressietherapie de stroomsnelheid van het bloed en kan zo het risico op de vorming van een nieuw stolsel verminderen.