Pajączki

Pajączki to bardzo drobne żylaki. W Polsce dotykają one około 60 % wszystkich dorosłych*, którzy postrzegają je jako uciążliwe. Tutaj dowiesz się wszystkiego na temat objawów, przyczyn, leczenia i środków zapobiegawczych, aby na nowo odkryć radość z ruchu – Freedom in Motion.

_{* E. Rabe, et al.: *Bońskie Studium Żył Niemieckiego Towarzystwa Flebologicznego. W: Flebologia. Tom 32, 2003, s. 1-14.} 

Czym są pajączki?

Pajączki to drobne, znajdujące się bezpośrednio w naskórku i dobrze widoczne żyły. Do typowych objawów należy zabarwienie na kolor od jasnoczerwonego po ciemnoniebieski. Pajączki zwykle występują w określonym miejscu (na powierzchni kilku centymetrów) na stopach i nogach, w skupieniach na kostkach, na zewnętrznej stronie ud i z tyłu kolan, rzadko na żebrach lub klatce piersiowej. Nazwę zawdzięczają swojemu kształtowi, który przypomina sieć pająka. Z medycznego punktu widzenia pajączki zaliczają się do żylaków. Dlatego też nazywa się je żylakami pajączkowatymi.  

Pajączki spowodowane są przez niedomykające się zastawki żylne. Nawet jeśli mogą czasami być pierwszą oznaką innej choroby żył, nie należy ich uważać za chorobę w sensie medycznym, jeśli nie stwierdzono podstawowej choroby układu żylnego nóg. Zwykle pajączki nie powodują bólu ani innych poważnych objawów. Jednak wielu osobom przeszkadzają one ze względów estetycznych.

Jak powstają pajączki?

Pajączki to widoczne uwypuklenia w cienkich żyłach w wyniku rozciągniętej tkanki łącznej w ścianie żyły. Uwypuklenie może mieć bardzo różne przyczyny. Oprócz predyspozycji genetycznej istnieją także inne czynniki ryzyka, które wynikają ze stylu życia i na niektóre z nich można aktywnie wpływać.

Nawet jeśli występowanie pajączków jest często uwarunkowane genetycznie, jest kilka rzeczy, które można zrobić, aby im zapobiec. W ten sposób można całkowicie uniknąć niektórych pajączków lub zapobiec ich rozprzestrzenianiu się. Na elastyczność ścian żył i niezakłócony przepływ krwi można bowiem pozytywnie wpływać.

Środki zapobiegawcze

• Ruch w życiu codziennym  (np. wchodzenie po schodach, spacery, podnoszenie palców u stóp i pięt podczas siedzenia)
• Sport  (przede wszystkim pływanie, jazda na rowerze, piesze wędrówki)
• Gimnastyka żylna
• Zdrowa dieta (zbilansowana i bogata w błonnik, kwasy tłuszczowe omega-3)
• Picie odpowiedniej ilości wody
• Unikanie nadwagi
• Odpowiednie ubranie (nieuciskające, płaskie buty z miękką podeszwą lub od czasu do czasu chodzenie boso)
• Kąpiele naprzemienne
• Leczenie nadciśnienia tętniczego
• Podnoszenie nóg
• Podkolanówki uciskowe w przypadku skłonności do pajączków
• Unikanie przebywania na słońcu przez długi czas

Co można poradzić na pajączki?

Jeśli drobne żylaki nie są oznaką problemów w układzie żył głębokich i są postrzegane jako uciążliwe ze względów kosmetycznych, istnieją dwie różne metody na ich usunięcie.

Przed usunięciem pajączków zawsze wymagane jest wykonanie ultrasonografii dupleksowej. Przy zabiegu ważne jest, aby leczeniem objąć również ewentualne żyły odżywcze, które zaopatrują pajączki w krew. W przeciwnym wypadku w okolicy pojawiają się zwykle nowe pajączki. Końcowy rezultat po zabiegu obliteracji lub leczeniu laserem można ocenić dopiero po upływie kilku tygodni. 

O czym należy pamiętać po usunięciu pajączków?

W końcu masz za sobą usunięcie pajączków – po zabiegu warto wziąć pod uwagę kilka kwestii, aby uzyskać optymalny rezultat.

• Unikaj intensywnego światła i wysokich temperatur
  Po laseroterapii lub obliteracji pajączków skóra jest z początku bardzo wrażliwa. Przede wszystkim na światło. Przez pierwsze 4-6 tygodni należy unikać bezpośredniego światła słonecznego. W pierwszych dniach po zabiegu odradza się również gorące kąpiele i wizyty w saunie.
• Terapia uciskowa
  Szczególnie w przypadku obliteracji pajączków zalecane jest noszenie odzieży uciskowej przez okres do czterech tygodni po zabiegu. Ciśnienie sprzyja procesowi adhezji ścian naczyń i rozpadowi nieużywanych już pasm tkanek.
• Lekkie ćwiczenia
  W pierwszych dniach nie należy wykonywać forsownych ćwiczeń ze względu na wzrastające ciśnienie w naczyniach krwionośnych. Spacery są jednak mile widziane.
• Nogi do góry
  Ponadto, zwłaszcza w ciągu pierwszych kilku dni, należy raz po raz podnosić nogi, aby je odciążyć.

Nawet jeśli stosuje się do wszystkich zaleceń, nie ma gwarancji, że pajączki nie powrócą – zwłaszcza w przypadku predyspozycji genetycznej lub nieuwzględnienia żył odżywczych podczas leczenia.

Domowe sposoby na pajączki

Oprócz zabiegu usunięcia pajączków dostępne są również domowe sposoby. Jednak skuteczność tych metod nie została udowodniona naukowo. Kremy, żele, ocet jabłkowy, marchewki, czosnek czy rozmaryn mogą co najwyżej lekko złagodzić objawy. Sportowe i naprzemienne prysznice również nie pomagają usunąć istniejących pajączków, ale zapobiegają ich rozwojowi. Jeśli chcesz od czasu do czasu zatuszować swoje pajączki, możesz użyć w tym celu wodoodpornych kremów kryjących i makijażu.

Inne obrazy kliniczne choroby